Przejdź do głównej zawartości

Chleb duński bez glutenu na zakwasie ryżowym

Wracając ze sklepu ze świeżym chlebem, nie potrafiłam sobie odmówić urwania choć kawałka piętki. Cudowną właściwością bochenka jest, że ma on piętki wszędzie dookoła. Gdziekolwiek nie urwiesz kawałek, będzie to...piętka! Nie musiałam się więc martwić, skąd chapnąć, jeśli chodzi o smakowitość. Zawsze jednak rwałam z czubka, bo jakoś głupio było zerwać cały bok... Gdy mieszkałam już samodzielnie (znaczy w akademiku, ha, ha), zdarzało mi się pojechać po całym boku... albo spodzie... albo górą... Robiłam sobie robocze kanapki uliczne, zrywając cały spód chlebka i nakładając na niego kupione w sklepie, tuż obok piekarni plasterki wędzonej polędwicy. Dużo plasterków. Tak dużo, na ile pozwalało stypendium. Taka pajda była najsmaczniejszym posiłkiem w ciągu dnia. W ogóle lubiłam uliczne jedzenie. Kanapki zawinięte w śniadaniowy papier (nawet, jeśli jedzone były po południu) konsumowałam w każdym wolnym od zajęć czasie. Byle poza miejscem zamieszkania. Kawałki pizzy niedojedzone w pizzerii i zapakowane w mały kartonik nigdy nie doczekały doniesienia do akademika... w pizzerii miałam dość a po drodze w tajemniczy sposób głodniałam i głód trzeba byo zaspokoić. Ciastka kupione w cukierni zazwyczaj zjadałam po drodze. Czasem jakieś jedno udało się donieść do pokoju, ale wtedy traciło większość swojego uroku. Na ulicy wszystko smakowało jakoś lepiej. Bardzo wtedy też lubiłam ziarniste pieczywo. Ze słonecznikiem, lnem i czymkolwiek jeszcze. Pamiętam teksturę takich kromek. Wilgotne, z miękkimi, ale wciąż chrupiącymi pestkami. Zrumieniona, pachnąca skórka. Miękka, ale wyjatkowo apetyczna. Smakowały cudownie z wędliną, serem, dżemem (po kolei, nie razem...), ale i zupełnie same, samiuteńkie. 
Gdy z książki  (klik) Görana Söderina i George'a Strachala postanowiłam przetestować przepis na duński chleb żytni w wersji bezglutenowej (tak, tak, brzmi idiotycznie, ale komunikatywnie, więc wybaczcie to radosne słowotwórstwo ) nie przypuszczałam, że przeżyję małe dejavu...


DUŃSKI CHLEB Z ZIARNAMI w wersji bezglutenowej
przygotowujemy go w dwóch etapach: moczenie ziaren i przygotowanie ciasta właściwego

250 ml wody
¾ szklanki kaszy gryczanej niepalonej czyli białej surowej (150g)
½ szklanki pestek słonecznika (60g)
2 łyżki zwykłego siemienia lnianego (25g)
100 g zakwasu ryżowego *
1½ łyżeczki soli (7g)

Wszystkie składniki wymieszać dokładnie, przykryć i pozostawić w temperaturze pokojowej na całą noc do namoczenia.

15g drożdży świeżych
650 ml wody
1 łyżka syropu klonowego lub innego ulubionego (20g)

1½ łyżeczki soli (7g)
⅖ szklanki łuski babki jajowatej lub płesznik (30g)
1¾ szklanki mąki z ryżu brązowego (250g)
1¼ szklanki mąki z komosy ryżowej (150g)
½ szklanki mąki ziemniaczanej (80g)
2 łyżki chia (22g)

Suche składniki dokładnie wymieszać w misce.
Mokre składniki dokładnie zmiksować mikserem i dalej miksować na minimalnych obrotach dosypując powoli suchą mieszankę.. Miksować 2 - 3 minuty. Przykryć i odstawić na 15 minut.
Ciasto zmiksować raz jeszcze na wolnych obrotach, odstawić na 15 minut,  by odpoczęło.
Foremkę wyłożyć papierem do pieczenia lub posmarować olejem kokosowym i obsypać dokładnie mąką (dowolną), przełożyć ciasto, przykryć i odstawić do wyrośnięcia na 2 godz.
Piec 1 godz. w 220 ⁰C. Wyłożyć na kratkę i wystudzić.

Jeśli chcemy piec w garnku żeliwnym, to lnianą ściereczkę obsypujemy suto mąką, wykładamy na nią ciasto po odpoczynku, formując okrągły bochenek. Wkładamy całość do okrągłej miski, przykrywamy i odstawiamy na 2 godziny do wyrośnięcia, W piekarniku rozgrzewamy żeliwny lub ceramiczny gar z pokrywą w 250⁰C przez 30 minut. Wyrośnięty chleb odkrywamy, górę obsypujemy suto mąką i/lub nakrywamy arkuszem papieru do pieczenia. 
Garnek wyciągamy z piekarnika (UWAGA! GORĄCY!), odkrywamy, szybko przerzucamy chleb wraz z papierem (papier ma znaleźć się na dnie garnka) do gara. Przykrywamy, wstawiamy do piekarnika i pieczemy 35 minut w 250⁰C. Zdejmujemy pokrywkę (UWAGA! GORĄCA!) zmniejszamy temperaturę do 220⁰C i dopiekamy kolejne 40 minut. Studzimy na kratce.

100g to 205kcal
3.7g tłuszczu
37.5g węglowodanów
5.5g białka
obliczone za pomocą aplikacji vitascale


* Zakwas ryżowy przygotowuje się przez 3 - 5 dni zależnie od temperatury otoczenia.
Potrzebujemy:
wyparzonego szklanego pojemnika o objętości ok. 350ml,
drewnianej łyżki.
mąki z brązowego ryżu, (mielę ryż naturalny w młynku),
przegotowanej wody o temperaturze pokojowej.

1. 25g wody i 25g mąki z ryżu brązowego mieszamy, przykrywamy dość szczelnie i odstawiamy na 24 godziny;
2. dodajemy 25g wody i 25g mąki z ryżu brązowego mieszamy, przykrywamy dość szczelnie i odstawiamy na 24 godziny;
3. dodajemy 25g wody i 25g mąki z ryżu brązowego mieszamy, przykrywamy dość szczelnie i odstawiamy na 12 godzin; powinno być widać już maleńkie pęcherzyki powietrza;
4. dodajemy 50g wody i 50g mąki z ryżu brązowego mieszamy, przykrywamy dość szczelnie i odstawiamy na 12 godzin; teraz już powinno być widać dość sporo pęcherzyków i zaczyna być wyczuwalny delikatny zapach zakwasu;
5. odłożyć 50g zakwasu (wykorzystać odłożoną część do ciastek lub placków) i dodać 50g wody i 50g mąki z ryżu brązowego wymieszać, przykryć dość szczelnie i odstawić na 12 godzin.
Zakwas już powinien wyraźnie urosnąć i przyjemnie pachnieć lekko kwaskowo, świeżo. Jeśli jeszcze jest słaby, odłożyć 50g zakwasu (wykorzystać odłożoną część do ciastek lub placków) i dokarmić raz jeszcze 50g wody i 50g mąki z ryżu.



Poza ewidentnym zyskiem w postaci ciastek i placków, otrzymamy porządnie działający ryżowy zakwas, który  można wykorzystać do różnorakich wypieków ze względu na delikatny aromat i równie delikatny smak.


Dla uzyskania liściastego wzoru układam świeże liście, kwiaty na omączonej ściereczce i na nich układam uformowane w okrągły bochenek ciasto. Tu akurat ułożyłam liście lubczyku i pietruszki z jej kwiatami.

Szczerze powiem, że ten chleb plus tahini plus pieczony seler wymiata. Albo z pietruszkowo - bazyliowym pesto na orzechach włoskich i nerkowcach z grillowanym bakłażanem lub słodkim, soczystym, dojrzałym na krzaku pomidorem... niebo... A gdy mam ochotę vel potrzebę coś zwyczajnie przekąsić, to sama, samiuteńka kromka tego ziarnistego chleba jest idealną opcją... 
Idę nastawić świeży zakwas, bo przecież ten chleb za dwa dni będzie tylko wspomnieniem... 
Jeśli zainspirował Cię ten przepis (lub wpis) pozostaw, proszę, ślad w komentarzu, to dodaje skrzydeł :-) Jeśli przy tym podzielisz się fotką na instagramie i mnie oznaczysz, z największą radością będę też podziwiać Twoje cudo 💗

Komentarze

ulubione posty czytelników

Chleb z soczewicą o chrupiącej skórce beglutenowy

Nie samym chlebem człowiek żyje. .. czyli chleb też potrzebny, tak? Tak. Przynajmniej mnie. Francuzi konczą posiłki kawałkiem sera a ja kawałkiem chleba. Koniecznie ze skórką. Najlepiej samą skórką. Rodzinka nie raz się o tym przekonała, gdy zastawała w koszyczku na pieczywo dziwnie wygladającą kostkę miękiszu zupełnie pozbawioną skórki. Wybaczają, bo też i ja jestem w rodzince największym amatorem chlebowych skórek. Chleby zaczęłam piec ponad 20 lat temu i nie przestałam do dziś. Zmieniały się rodzaje używanych ziaren. Modyfikacjom poddały się techniki. Odkryłam różnorodne naczynia do wypieku. Kilka razy piekłam nawet w... doniczkach. Kupiłam specjalnie nieduże, gładkie, o kształcie umożliwiającym wygodne wysunięcie pieczywa po pieczeniu. Moimi ulubionymi zostały żeliwne garnki i stalowe, emaliowane formy odporne na temperaturę do 600 ⁰C. Ze wskazaniem jednak na garnki. W nich chleby pięknie rosną, mają chrupiącą skórkę, miękki miękisz i dłużej utrzymują świeżość. No i nie trzeba...

Naturalny chleb z samej komosy ryżowej

Ponad dwa lata temu  w blogosferze dostrzegłam interesujący pomysł przygotowania chleba z samej kaszy gryczanej. Brzmiało absurdalnie, ale opis + zdjęcia wyglądały przekonująco. Jednak brak wyraźnej potrzeby pieczywa bezglutenowego i umiłowanie żytniego na zakwasie spowodował spostponowanie zainteresowania. Przyznam też, że biała kasza gryczana (niepalona) nie należała do moich ulubionych... Paloną z przyrumienioną cebulką i kubkiem naturalnego jogurtu roślinnego do dziś jadam z sentymentem wspominając stare dobre czasy . Nadszedł jednak czas rozstania się z glutenem i zaczęły się eksperymenty z pieczywem bezglutenowym. Poszedł w ruch zakwas gryczany na wodzie z kiszonek (zrobiony najpierw na potrzeby działu zdrowia KADS  klik , dokładnie opisany później tutaj  klik ), zaplątał się też chlebuś na drożdżach ( klik ) aż doszedł i wspomniany z samej kaszy niepalonej ( klik ). Chyba najprzyjemniejszy w przygotowaniu i jeden ze smaczniejszych, jakie jadam. Ale jakoś nie ...

Chleb bezglutenowy z jaglanki

Mąki jaglanej nie kupuję. Wolę zmielić sama kaszę jaglaną. Wiem, co wrzucam do młynka i wiem, z czego chleb czy inne cudeńka piekę. To zresztą dotyczy wielu produktów. Jednak w przypadku kaszy jaglanej chodzi o coś więcej.  Otóż kasza jaglana, choć fenomenalnie zdrowa, ma swój ukryty feler (któż go nie ma???) - jest nim stosunkowo niewielka zawartość błonnika i związany z tym faktem dość wysoki indeks glikemiczny. Nie jestem pewna dlaczego, ale "sklepowe" mąki mają błonnika jeszcze mniej, więc ich indeks rośnie dodatkowo... Mąka zmielona zaś w domu nie jest ograbiona z żadnego składnika właściwego kaszy, stąd wyższy Ig wynika jedynie ze stopnia rozdrobnienia.. Sama jaglanka zawiera również pewną ilość tłuszczów. Zdrowych, ale... jak to tłuszcze: jełczejących w czasie przechowywania. W kaszy zmielonej jełczeją szybciej, więc producenci albo tłuszcz starają się usunąć dla przedłużenia terminu ważności, bądź... kupujemy gorzką mąkę... Namawiam więc do wykorzystania blenderów i ...

Tortilla z komosy czyli ziarno w roli głównej

Ziarno w roli głównej . Kiedyś podstawa menu. W postaci placków, klusek, kasz, mamałygi w przeróznych wersjach. U nas niegdyś był to podpłomyk z żyta, gryki, potem orkiszu. No tak kieeeeedyś. Teraz wszędzie króluje pszenica. W piekarniach podpłomyki pszenne, bułki pszenne (czasem z dodatkiem żyta), pierogi pszenne (bywają ostatnio gryczane czyli z dodatkiem kilkuprocentowym gryki...), naleśniki pszenne. Ba! Tortille (klasycznie z kukurydzy) też pszenne. Lavasze pszenne. Ciabatty pszenne. Wszędzie pszenica. Zdominowała każdy talerz i każdą (prawie) potrawę. Im więcej jej spotykam, tym wiekszą mam ochotę, by pokazywać alternatywy dla pszenicy. Przecież taka wszechobecność jednego ziarna odbiera radość smakowania różnorodności. Ze zdrowotnego punktu widzenia też nieciekawie. Żaden organizm nie wytrzyma tak jednostronnej diety. Nietolerancje pokarmowe czekają u progu. Jeśli też widząc tą monotonię, macie ochotę na większą rozmaitość, polecam spróbować tortilli z komosy. Wiem, ziarno nie n...

Bułeczki jaglane drożdżowe żółciutkie...!

Przeczytałam ofertę piekarni bezglutenowej: jaglane bułeczki wytrawne w smaku. Wystarczyło... To można z samej mąki jaglanej bułeczki drożdżowe zrobić? Trzymają kształt??? Musiałam spróbować! Spróbowałam. Wsiąkłam. Ugotowana jestem na mięciutko tak, jak bułeczki upiekły się na żółciutko ;-) Fenomenalne... Z pozoru wyglądają topornie, ale po przekrojeniu objawia się ich niesamowity kolor i cudowna miękkość... Smak delikatny, pasujący do słodkich mazidełek, ostrych sosów (nasączają się rewelacyjnie) i wytrawnych past, pasztetów. Najlepsze są w kilka godzin po upieczeniu. Na drugi dzień nieco twardsze z zewnątrz, na trzeci...cóż, lepiej już po jednej dobie przechowywać je w lodówce. Zniknie chrupiąca chrupkość, ale pozostanie miękkość. Niemniej, robię po kilkanaście małych i wystarcza na dwa dni. Są one jak wszystkie szybkie wypieki:  szybko się przygotowuje, więc szybko trzeba zjeść ;-) Jeśli jednak coś Wam zostanie, nie martwcie się. Niedługo wrzucę przepis na najsmaczniejszy śliwko...